Weerpagina - Weerfoto's 25 en 26 mei 2009: Zeer zwaar onweer in de Benelux
In een warm voorjaar werd uiteindelijk verwacht dat (zoals gewoonlijk) het warme weer zou eindigen met onweer.
Dit keer was dat wel anders, daar menig weerdienst nogal stellig was in de verwachting dat het in de nacht van 25 op 26 mei 2009 afgelopen zou zijn en pittig onweer zou volgen.
Omdat ik in Noord Holland vaak niet in de vuurlinie lig van het echt zware werk, hield ik een slag om de arm. Het zou immers niet de eerste keer zijn dat het in het zuiden losgaat en het hier meevalt (of tegenvalt, net hoe u het wil zien).
Estofex, een Europese werkgroep om extreme weersituaties in Europa te onderzoeken en daar (indien mogelijk) tijdig voor te waarschuwen, had een level 2 waarschuwing uitstaan. Heel Nederland lag in het gebied waar het zwaarste weer verwacht werd en mijn ervaring is dat de mensen van Estofex er niet vaak naast zitten.
Daarom was de accu van de camera al ver van tevoren opgeladen en het geheugenkaartje geleegd. Een statief stond grijpklaar om in te zetten en ook m'n broer was paraat met zijn camera.
Desondanks kon ik niet vermoeden dat het zó hevig zou worden.
Nabij Parijs was halverwege de middag een lagedrukgebied aanwezig, waar zich de eerste buien vormden. Binnen enkele uren explodeerde de boel daar en nam de buienactiviteit met de minuut toe.
Voor het koufront uit was de lucht zo instabiel dat er spontaan onweersbuien ontstonden.
Het is dan altijd afwachten wat er nog overblijft van onweer dat op een koufront ontstaat, omdat een onweersbui, zeker een van het kaliber dat zojuist ontstaan was, veel energie voor een volgende bui weg kan nemen.
De bui die rond half 9 's avonds ontstond boven Zeeland groeide explosief en was tegen half 12 's avonds zodanig genaderd dat het spektakel hoor- en zichtbaar was geworden boven Purmerend. De eerste foto, toen de bliksem beter zichtbaar werd, is dan ook van kwart voor 12 's nachts.
Met hoge snelheid trok deze bui richting noordoosten weg, maar zonder pauze kwam het koufront naderbij, dat inmiddels gezelschap had gekregen van een enorm onweer.
Het grote complex dat boven Frankrijk was ontstaan en zowel daar, in België en Nederland al enorme hagelstenen had geproduceerd, had toen al een aardige tijd de proporties van een MCS bereikt, een Mesoscale Convective System.
Dergelijke complexen gaan vaak vergezeld van zware windstoten, veel regen en bliksemontladingen, maar hebben daarnaast de neiging buien in de nabijheid op te slurpen vanwege hun gigantische energiebehoefte.
In die gevallen ontstaat er 1 zeer actieve buienlijn die ook wel squall-line genoemd wordt.
Vlak voor het passeren van een squall-line kunnen zeer extreme windstoten en andere verschijnselen optreden, heviger dan in de geclusterde buien erachter.
Dat was dan ook precies wat er boven Nederland, geheel volgens waarschuwing van Estofex, gebeurde en het kwam tot flinke schade in Noord-Brabant.
Nog steeds explosief groeiende kwam het tot hevig onweer in een groot deel van Nederland. Het MCS was zo groot dat vrijwel heel Nederland eronder bedolven werd.
Hoewel de wind en regen hier meeviel was het vuurwerk absoluut de moeite waard en het was zonder meer een van de heftigste en best zichtbare onweders die ik tot nu toe meegemaakt heb.
Het was dan ook niet echt meer op goed geluk afdrukken, maar gewoon kiezen voor een sluitertijd van 3 tot 5 seconden. Het kwam meer neer op prijsschieten, zo stroboscopisch was het onweer.
Dat betekende soms ook dat foto's sterk overbelicht werden omdat er gewoon teveel ontladingen in een paar seconden plaatsvonden. Een van die foto's zie je hiernaast, sterk bewerkt met software om er nog iets van te maken.
Er zat een kleine 'rustperiode' in het MCS, maar kort erna ging het opnieuw los. De lucht, toen al verzadigd van het vele vocht benam wel het heldere zicht op de bliksem.
Daarnaast kwam er toen ook veel regen en wind bij kijken, waardoor het raam gesloten moest worden. Desondanks was het een indrukwekkend schouwspel waarbij je soms de neiging kreeg je ogen te sluiten, vanwege het enorme aantal flitsen achter elkaar.
De laatste foto maakte ik rond 3 uur 's nachts. De bui werd toen slecht zichtbaar vanaf de zolder, maar was nog prima hoorbaar. We zijn toen naar de keuken gegaan, waar we de wolkbreuk meemaakten die door een uitzonderlijk snel trekkende squall-line gebracht werd. Ineens nam de wind en regen toe tot mythische proporties, waarbij het ook tot zware hagel kwam. Bladeren, takken: er vloog van alles door de lucht terwijl het kort daarvoor alleen nog maar hevig regende.
Nadat ook de squall-line overgetrokken was werd het relatief rustig. In totaal heeft het bijna 5 uur lang aan een stuk geflitst en gerommeld.