Toen ik in augustus 2006 mijn digitale fotocamera kocht, zat daar uiteraard een acculader bij.
De lader, van het model BC-VM10 heeft geen duidelijke indicatie dat het laden volledig afgerond is. De gele LED gaat wel uit, maar op de achterkant van de lader staat ook dat dat laden pas een uur na het uitgaan van die LED, klaar is.

Dat heb ik altijd heel raar gevonden, je gaat immers niet constant zitten kijken of dat ding uitgaat. Nou ja, genoeg daarover.
Toen ik eind februari 2017 de accu op wou laden, gebeurde er ineens iets raars. De LED is normaal uit, maar nu ging die direct bij het insteken van de stekker van de lader branden, om na een seconde of 10 in de foutmodus te gaan knipperen, daar er geen accu in zat.

Dat gedrag vertoont de lader ook als je de 'lip' boven de contacten zelf omhoog duwt, maar er geen accu aangesloten is. De lader springt dan in de laadmodus, maar bij gebrek aan het 'zien' van een accu, denkt de lader dat de accu defect is.

Ik dacht eerst aan vuil op het contact wat dat regelt, daar er bij die 'lip' een klein metalen contact zit, maar een flinke stoot lucht met de airbrush verbeterde niets aan de situatie.
Openschroeven dus!

Het innerlijk blootleggen

Gelukkig is dat niet zo moeilijk. Aan de onderzijde zit 1 safety-torx schroef die er eerst uit moet. Een safety-torx schroef heeft een pinnetje in het midden om verwijdering met een gewone torx te voorkomen.

Als je alleen een gewoon torx-bitje hebt, kun je pogen het pinnetje in de safety-torx af te breken, maar die tip heb ik vooral gelezen bij goedkoop spul uit China. Of dat in dit geval ook zo gemakkelijk gaat, weet ik niet.

Na het verwijderen van de schroef moet je met een platte schroevendraaier (twee als je minder handig bent) de behuizing die ook nog op meerdere punten dichtgeklikt is, openwrikken.

Plaats de schroevendraaier daarvoor eerst op de plaats van de rechter gele cirkel en hou de sleuf die bij openwrikken ontstaat open met je vingers en plaats de schroevendraaier daarna in de linker gele cirkel en de behuizing zou zo volledig open moeten klikken.

Opgelet!

Als de lader net aangestaan heeft kan er nog een flinke spanning aanwezig zijn op de primaire elco. Dit 400 volt exemplaar kun je het beste nameten met een multimeter en zonodig ontladen vóór je gaat werken aan de print.

De print en de onderdelen

De print is aan beide zijdes behoorlijk vol bestukt, maar netjes opgebouwd. De twijfels die ik had, of het wel een echte lader was, werden verworpen door de opbouw binnenin.

C207, de met gele pijl gemarkeerde elco van 470 uF 16 Volt, trok pas bij grondig inspecteren mijn aandacht. Hij stond marginaal bol, waardoor ik er overheen keek en niet als storingsoorzaak zag.
Mijn ervaring is echter dat de bovenkant van elco's met driehoekventiel eerder iets hol dan bol staat.

Hij werd uitgesoldeerd en nagemeten. Bij die eerste meting kwam niets raars naar boven. De elco leek zelfs perfect in orde. De ESR-meter gaf een goede ESR van 0,2 Ohm aan, bij een capaciteit van maar liefst 507 uF.

Bij een tweede meting met een capaciteitsmeter die hem op een hogere frequentie kon testen, kwam het probleem boven. Bij 1 kHz halveerde de capaciteit en de meting slingerde alle kanten op. Bij 15 kHz was de capaciteit nog maar enkele microFarad, waar ik op z'n minst enkele tientallen microFarad had verwacht.
Ter vergelijk: een nieuwe Panasonic FC van gelijke waarde doet op 1 kHz een stabiele 340 microFarad en op 15 kHz een waarde die tussen 8 en 20 uF heen en weer pendelt.

Ongelooflijk! De elco is dus gewoon door de tijd verouderd! Hoewel er meer elco's zijn die op deze manier verouderen, geeft het wel aan dat het uitermate slechte exemplaren zijn. Ik ben niet iemand die dit soort zaken eeuwig in het stopcontact laat zitten. Als de accu geladen moet worden gaat de stekker in het stopcontact en zodra de accu geladen is, wordt de stekker getrokken.

De elco kon dus niet door gebruik of hitte versleten zijn, want opgeteld heeft de lader hooguit 6 maanden aan de netspanning gehangen. Moet je nagaan wat de levensduur waarschijnlijk geweest zou zijn als de lader wel 24 uur per dag in het stopcontact gezeten zou hebben!

Reparatie en een werkende lader

Een vervangende Panasonic FC elko van gelijke specificaties werd ingesoldeerd. Dat die elco zowel in diameter als lengte fors groter was, vond ik al vrij veel zeggen. Hij pastte ook maar net in de behuizing.
De lader werd weer dichtgeschroefd en de stekker werd ingestoken. De lader deed weer wat 'ie moest doen. Een uitgave van 30 cent bespaarde een heel 'apparaat' afdanken.

---