• This page in English

Een poging? Ja. Om het meteen te verklappen: deze keer was het vervangen van een onderdeel niet voldoende om een succesvolle reparatie uit te voeren en kwam het op printen wisselen aan (en een trafo, maar dat terzijde).

De noodzaak van een fijnere soldeerbout

Ik wou in de modelbouw steeds vaker SMD LEDs verwerken, dus groeide de wens naar een soldeerbout die daar beter geschikt voor was. De fijne punt in m'n Weller WTCP-bout was nog steeds erg grof voor een 0603 LED en met de wens 0402 te proberen, ging dat echt niet lukken.

Het belangrijkste nadeel is het magnetisch veld rond de bout. SMD LEDs zijn magnetisch en begeven zich daardoor al snel vrijwillig richting de WTCP. Op zoek naar iets beters!

Via het Circuitsonline-forum kende ik de merken JBC en Pace. Daar las ik goede verhalen over, maar de verkrijgbaarheid was een nadeel. Als ik niet vast wou zitten aan internet-aankopen, moest ik een ander merk kiezen. Ik had nieuwe professionele ervaring met een fijnere Weller bout opgedaan, dus dat merk had de voorkeur.

Tweedehands Weller WD 1 met WSP80 bout

Via het forum van Circuitsonline kwam ik in bezit van een tweedehands Weller WD1 soldeerstation met WSP80 bout inclusief houder en 3 punten. De puntjes hiervan zijn stukken fijner en zonder magnetisch veld hoef ik me geen zorgen te maken over LEDs die zich vrijwillig richting soldeerbout begeven.

De klad kwam er in toen ik het toestel geplaatst had op m'n tafel en wou gebruiken voor een kleine klus. Bij inschakeling bleven enkele digits van het LCD scherm uit en daar kwam ook geen verandering meer in.

Extra vervelend was het feit dat de ontbrekende digits een valse temperatuur opgaven. Bij het instellen van 375 graden wees het scherm 315 graden aan en zo waren er nog enkele temperaturen die niet meer af te lezen waren. Op de foto staat het station op 379 graden, terwijl het scherm 319 graden aangeeft.

Openen maar!

Gelukkig is het openen van dit station lang niet zo'n worsteling als het openen van een WTCP-S (of vergelijkbaar) station, waar alles geklikt is. Bij de WD 1 (en waarschijnlijk ook alle andere versies in dezelfde behuizing) is het met een paar schroeven en klikverbindingen waar je wél goed bij kan, wel gebeurd.

Ik besloot slechte verbindingen als eerste uit te sluiten en met ingeschakeld apparaat met m'n andere soldeerbout alle verbindingen naar het LCD door te solderen. Op die manier zou ik hopelijk een contact dat door hitte uit zet en weer verbinding maakt, op kunnen sporen. Dat bracht geen verbetering.

Door vervolgens de klemverbindingen, waar de pinnen het LCD ontmoeten, te verhitten met m'n soldeerbout, hoopte ik een slechte verbinding op die plek op te sporen. Ook dat hielp helaas niet.

Ik besloot de print grondig te onderzoeken, op zoek naar halfgeleiders.
Ik vond een PIC-microcontroller en vanaf het LCD de sporen volgend een PCF8576, een LCD-driver.
Dat is een IC in LQFP verpakking met 64 pootjes, nou niet bepaald m'n favoriete behuizing om te vervangen, vooral omdat ik dat nog nooit gedaan had.

Een beetje ontmoedigd besloot ik daarom maar op een vervangende print te zoeken. Die vond ik bijna nergens en toen ik 'm vond was ik opnieuw ontmoedigd. Met een prijs van pakweg 200 Euro exclusief BTW besloot ik eerst een Euro of 3 aan een PCF'je uit te geven. Een nieuwe print kon altijd nog.

Via Farnell kocht ik een exemplaar van dit IC. Na het uitpakken was het toch wel even slikken bij het zien van zoveel pootjes.

Desolderen van de PCF8576 en plaatsing van nieuw exemplaar

Met m'n gewone soldeerbout trok ik overal tin langs de poten van het IC en bleef dit snel zo goed mogelijk verwarmen, tot het IC van de print af te schuiven was.
Met desoldeerlitze en soldeerbout maakte ik daarna (voorzichtig!) de eilandjes schoon, ter voorbereiding van het nieuwe IC.

Het plaatsen van het nieuwe IC deed ik door eerst 1 pootje op een hoek vast te solderen en daarna de uitlijning te controleren. Op die manier kan je nog gemakkelijk corrigeren.

Na eventueel corrigeren, soldeerde ik een pootje van een schuin tegenoverliggende hoek.
Daarna werd met soldeerpasta en wat flux het IC volledig gesoldeerd met behulp van m'n heteluchtstation.

Het solderen van dit soort IC's blijkt toch wat oefening te vergen, want ik had enkele tinbruggen tussen pootjes en eilandjes. Gelukkig was dat met desoldeerlitze zo verholpen en was ik helemaal niet ontevreden over het resultaat.

Helaas... geen soelaas...

Het vervangen van dit IC was helaas niet de succesvolle reparatie waar ik op hoopte. De fout was nog altijd zoals hij was. Grote kans dat het probleem dus in het LCD zelf zit en daar doe ik (hoe jammer ook) niets aan.
In ieder geval heb ik wat ervaring opgedaan met LQFP en heb ik het apparaat niet achteloos weggegooid.

Een paar keer in- en uitschakelen, om te kijken of dat hielp (je weet maar nooit) hielp helaas niet. Sterker nog: na een keer of 3 werd het probleem nog erger, toen het scherm helemaal geen teken van leven meer vertoonde.
Daarop schoof ik het apparaat aan de kant en ging ik op zoek naar een vervanger.

Dure print... Nieuw station?

Omdat een vervangende print zo kostbaar en dus nauwelijks de moeite was, besloot ik te kijken wat een compleet nieuw station zou kosten. Dat was met dik 300 euro (exclusief BTW) ook bepaald niet goedkoop. Op Marktplaats ving ik bot: alleen maar nieuwe exemplaren, geen tweedehands.

Daarom had ik al eens op Ebay gezocht. Europese aanbieders boden steevast defecte of stevig geprijsde exemplaren aan.
Een exemplaar uit de VS dus. De afwijkende spanning is geen probleem. Ik wist dat de trafo van de mijne heel was, dus die kon ik overplaatsen. De rest is identiek en zou dus zo moeten werken.

Het nadeel waren de kosten van het station zelf en de vaak torenhoge verzendkosten naar Europa. De totaalprijs liep soms zover op dat ik met de aanschaf van een nieuw station in Europa nog goedkoper uit was.

'Nieuwe tweedehands'

Tot eind februari. Na nogmaals zoeken op Ebay vond ik een schappelijk geprijsde tweedehands waarvan ook de verzendkosten niet hoog lagen. Voor ongeveer 155 euro inclusief verzendkosten en invoerheffingen, kreeg ik een tweede tweedehands uit de VS.

Voordat ik tot het openen overging, werd het toestel eerst getest. Met de variac op 110 Volt werd bij het inschakelen duidelijk het complete LCD zichtbaar. Hij werkt!
Openen maar!

Opvallend verschil is de enorme hoeveelheid extra beveiliging van de trafo. Of er door een vorige eigenaar mee gerotzooid is weet ik niet, maar de 2 zekeringen en iets van een thermistor of varistor, over de secundaire klemmen, vallen op. Dat heeft het Europese model niet.

Wat op papier slechts uitwisselen van de trafo had moeten worden, werd uiteindelijk een combinatie van meerdere onderdelen. De behuizing van het VS-exemplaar bleek namelijk wel erg gehavend op sommige plekken.

De netschakelaar en het front er omheen bezat diverse putjes (alsof meerdere keren met een soldeerbout in het plastic geduwd was) en ook de behuizing had diverse krassen.

Daarom werd van m'n eigen WD 1 uiteindelijk de LCD- en voedingsprint vervangen door die uit het VS-excemplaar. Zo had ik een goede behuizing, werkende printen en de juiste trafo.

Na montage van alle onderdelen was het moment daar: hij deed het weer!

---