Van hoog naar laag

Als er van een (te) hoge gelijkspanning een lagere gemaakt moet worden, grijpen hobbyisten graag naar een lineaire spanningsregelaar. Die doet gemakkelijk wat 'ie moet doen, is overal verkrijgbaar, de randcomponenten zijn standaard onderdelen en foutzoeken is makkelijk.

Het grote nadeel is de warmteproductie: hoe groter het verschil tussen in- en uitgangsspanning, hoe meer spanning er weggestookt moet worden door de regelaar. Als er ook nog veel stroom getrokken wordt, is een klein kacheltje al snel het resultaat.

Een schakelende regelaar slaat energie op in een spoel. Door op de juiste momenten in- en uit te schakelen, wordt er amper vermogen verstookt, is de efficiëntie veel hoger en de warmteproductie dus veel kleiner.
Het grote nadeel is de opbouw die erg nauw luistert, vaak een print-ontwerp vereist, de benodigde randcomponenten minder makkelijk verkrijgbaar zijn en er veel meer fout mee kan gaan.

In dit artikel beschrijf ik de hordes die ik tegenkwam bij de bouw van een voeding met een LM2576-12 en (uiteindelijk) LM2596-ADJ.
Een opsomming van het doorworstelen van databladen, berekeningen uitvoeren, printjes ontwerpen én het opdoen van basis HF-kennis.

Elektronicahobbyisten met meer kennis doen wel eens laagdunkend over minder gevorderden die in hun ogen 'te snel' naar lineaire regelaars grijpen. Maar ik kan inmiddels wel stellen dat er toch een flinke kloof gaapt tussen die en schakelende regelaars.

Een losse voeding voor een LCD-monitor

Voor videobewerking heb ik sinds 2017 een tweede monitor aan m'n computer gekoppeld, een tweedehands AG Neovo RX-24, vooral populair in de bewakings- en reclame-industrie. Een aardige keus omdat het scherm volledig per kleur af te regelen is met testbeelden.
Dan weet je in ieder geval zeker dat je opnames ook vrijwel de juiste kleuren hebben.

Twee beeldschermen naast elkaar op een bureau

De originele voeding zat er helaas niet bij. Een meegeleverde adapter van 12 Volt 19 Watt verving die, maar liep overduidelijk op z'n tenen en werd goed heet na een half uur gebruik. Er kwam een veel irritanter probleem bij.

Het scherm is namelijk ook per HDMI met een Humax TV-decoder verbonden. Zodra het scherm z'n backlight inschakelt wordt een irritante pieptoon hoorbaar over de geluids-uitgang van de computer én decoder. Dat maakt TV kijken irritant en videobewerking helemaal.

Een snelle test met andere schakelende voedingen leverde niets op: de piep bleef. Ik kon dan ook alleen maar aan de koppeling tussen primaire en secundaire van de voeding denken, veroorzaakt door een speciale condensator om storingen af te voeren.
Als ik het scherm voedde met een gewone bloktrafo en brug-gelijkrichter, was er namelijk niets te horen. Daar wou ik dus wat aan doen!

Het plan: conventionele trafo met schakelende regelaar

Om toch zelf iets te bouwen zonder een boel vermogen weg te stoken in een lineaire regelaar, besloot ik een eerste stap te zetten op het gebied van schakelende regelaars. Achter een 60VA 2x 12V ringkerntrafo zou ik een schakelende regelaar plaatsen, waarbij een relais de trafo uitschakelt als de PC én de decoder uitstaan, om zo de nullast-stroom van de trafo te elimineren.

Theorie: dat moet wel lukken

Om niet het wiel volledig opnieuw uit te vinden, ging ik voor de LM2576. Gezien de term 'simple-switcher' en de vele documentatie over dit type regelaar, gaf ik mezelf wel kans het tot een goed einde te brengen. Panasonic FC en FR elco's had ik ook nog wel liggen, dus alleen de speciale diode, spoel en kleine elco's of condensatoren moest ik nog aanschaffen. Kort gezegd: dit zag ik wel goed komen.

Praktijk: Verkrijgbaarheid onderdelen...

Tot zover de theorie... In de praktijk blijkt het toch wel wat complexer. Is een lineaire regelaar volkomen tevreden met elke huis-tuin-en-keuken elco als afvlakking en uitgangs-capaciteit, de hoge frequentie van een schakelende regelaar maakt dat er heel wat meer eisen aan die onderdelen gesteld worden.

Vooral de ESR, Equivalent Series Resistance, als het ware de weerstand die in serie staat met de capaciteit en van belangrijke invloed is bij stijgende frequenties, vervult een sleutelrol, naast de maximum rimpelstroom die de elco mag verwerken. Is de rimpel bij 50 Hz nog wel te overzien, bij de LM2576 bedraagt deze 52 kHz: ruim duizend keer zo hoog dus.

Elco's die daar goed tegen kunnen, vind je (helaas!) vaak niet in de gemiddelde electronica-winkel, maar alleen online. Daarnaast moet je veel meer databladen doorworstelen om te kijken of de elco's geschikt zijn, want je zal zien dat de aanbevolen types niet te krijgen zijn.
Gelukkig loodst het datablad van deze regelaar je door de belangrijkste stappen, zodat grootschalig rekenwerk je bespaard blijft.

En is een lineaire regelaar prima op te bouwen op gaatjesprint, zoiets kun je met een schakelende regelaar echt vergeten. Is het niet vanwege de uitvoering (een 5-pins TO220 behuizing met 3 pinnen achter en 2 voor), dan wel omdat je rekening moet houden met allerlei richtlijnen van de fabrikant. Het is bijna noodzaak dat je de print zelf ontwerpt, eventueel zelf etst en bestukt, waarna je mag hopen dat het werkt: printsporen gedragen zich heel anders bij deze frequenties en worden ineens spoelen, inclusief hun inductieve bijwerkingen.

Het zijn allemaal hordes die voor velen te groot zijn om te nemen, wat de nog altijd grote populariteit van lineaire regelaars verklaart.

De pieptoon en zijn oorzaak

De binnenkant van een AG Neovo RX-24 LCD-scherm met moederbord en backlight-print Dit scherm piepte dus, vermoedelijk door een aardlus. Natuurlijk ging ik eerst op onderzoek uit in het scherm zelf.

Ik desoldeerde enkele elco's van de voedingslijnen om deze te controleren. De printen in deze monitor zijn robuust uitgevoerd en uitsolderen kostte mijn 80 Watt soldeerbout dan ook veel moeite.

De elco's waren allemaal prima in orde. Ik soldeerde enkele kleine SMD-condensatoren parallel aan de elco's, om eventuele hoogfrequente rommel weg te filteren. Helaas zonder resultaat.

Met een middengolfradio die ik over de printen bewoog werd er bij de backlight-print ineens een duidelijke pieptoon hoorbaar. Dat bleek, dat had ik niet verwacht, precies de frequentie van de pulsbreedte-modulatie van het backlight te zijn (1,52 kHz).

Zodra ik via het menu het backlight feller instelde veranderde de frequentie, daarmee de pieptoon uit de radio en de toonhoogte op de audio-uitgang. Een ferrietkraal rond de voedingsdraden naar de backlight-print hielp niet.

De randcomponenten van een LM2576 uitzoeken

De spoel

Een vierkante, zwarte spoel in SMD formaat van Würth Elektronik Ondanks het feit dat het grootste rekenwerk al voor je gedaan is, zul je toch even met het datablad en een rekenmachine aan de gang moeten.

Om een spoel te kunnen bepalen zocht ik in de handleiding van het scherm het opgenomen vermogen op: 27 Watt. Dat is waarschijnlijk bij 100 procent backlight en spanningslevering aan beveiligingscamera's. Bij 12 Volt iets meer dan 2 Ampère.

Het werd een Würth Elektronik WUE 7447709680, 68 µH SMD-spoel, zoals in het datablad voor de opgegeven stroom stond.

In werkelijkheid trok het scherm zo'n 1,2 Ampère. Als ik eerst had gemeten in plaats van het opgegeven stroomverbruik te hanteren, had ik waarschijnlijk meteen de juiste spoel besteld. Ook de ingangs-spanning was aan de hoge kant voor deze spoel. 100 µH voldoet beter.

De diode

De MUR-420 diode gemonteerd in een electronicaprint als onderdeel van een LM2576 voeding Vanwege de hoge schakelfrequentie is een standaard gelijkrichterdiode absoluut ongeschikt.
Ik koos, op aanraden van het datablad voor een MUR 420, een fast-recovery diode.

Ingangs- en uitgangscapaciteit

De ontkoppeling van de ingang is ook geen huis-tuin-en-keuken-elco. Hier heb ik een exemplaar toegepast dat, bij nader inzien, waarschijnlijk niet voldoet. Ik dacht echt met een Elna Low-Z type te maken te hebben, maar twijfel daar bij nader inzien steeds meer aan. Het is in ieder geval een 100 µF 50 Volt SMD elco.

Zoals de ingangs-ontkoppeling speciaal is, is ook de uitgangs-elco van een speciaal type.
In dit geval een Panasonic FC 1000 µF 25 Volt. Gelukkig had ik deze gewoon liggen.

De rest van de schakeling was klassiek: een ringkerntrafo van 60 VA met twee wikkelingen van 12 Volt, brugcel van voldoende vermogen en daarachter een 4700 uF 40 Volt elco, een ouder radiaal Philips-model dat ik nog had liggen.

De afvlak-elco is, bij nader inzien, te krap bemeten. In het definitieve ontwerp is de capaciteit vergroot.

Componenten opgesomd

Voor de duidelijkheid de componenten nogmaals. Hiermee bouwde ik een ontwerp wat dus NIET werkte. Om die reden heb ik ook het schema niet afgebeeld, dat vind je verder onderaan de pagina.

Horde 2: een print

Een print-ontwerp voor een voeding met LM2576 en rand-onderdelen Een schakelende regelaar zal het erg moeilijk hebben op een stukje banenprint. De hoge schakelfrequentie introduceert HF-techniek en bijbehorende problemen en aandachtspunten.

Zo moeten sommige sporen relatief klein zijn, andere juist heel breed en is de plaatsing van onderdelen van cruciaal belang.

Ik tekende in Eagle een schema en, met het datablad ernaast, een print, omdat een paar verbindingen op één punt samen moeten komen.

Ondanks deze maatregelen maakte ik, door gebrek aan ervaring en enige routine van Eagle toch de nodige fouten: bij het routeren van een net zullen alle daarmee verbonden delen duidelijk oplichten. Dan is een ontwerpfout zo gemaakt als Eagle bij het routeren 'automatisch' 'aanplakt' zodra je met je printbaan in de buurt komt van een nog niet verbonden onderdeel.

Geen werkende print.

Een LED-strip brandend op een zelfgebouwde voeding met LM2576 regelaar Na het solderen heb ik eerst met een gestabiliseerde voeding als inganggspanning en een 10 Watt LEDstrip als uitgangsbelasting getest of de regelaar deed wat 'ie moest doen, zodat ik niet het relatief dure scherm zou oproken als er iets mis was.
Dat ging prima en een schone uitgang was zichtbaar op de scoop.

Met het scherm was het echter een heel ander verhaal. Bij inschakelen ging de groene LED branden, maar zodra het backlight ingeschakeld werd, viel de regelaar uit, inclusief een duidelijk 'piets' geluid uit de spoel.

M'n multimeter op de uitgang was onverbiddelijk: de spanning zakte gigantisch in, ruim voorbij een grens waarbij je nog kon verwachten dat het scherm dat wel op kon vangen.

Scoop-meting op pin 3 van LM2576 en probe op uitgangselco. 12 Volt lijn met duidelijke spanningsdip naar 5,2 Volt Eerst maar eens de scoop eraan. Met de massa op pin 3 en de probe op de plus van uitgangs-elco, was duidelijk een dip te zien.

Eerst eens terug naar het datablad: na nog eens rekenen en nameten van de ingangsspanning van de 2576 kwam ik erachter dat ik eigenlijk een 100 uH spoel had moeten hebben, omdat de gemeten stroom lager was dan ik had berekend.

Maar die spoel kon ik niet zomaar krijgen en er 1 per internet bestellen is natuurlijk ook niet interessant.

Eerst maar eens kijken of verhogen van de uitgangs-capaciteit zou helpen. In het datablad stond bij de aanbevelingen weinig concreets, behalve dat alles tussen de 680 en 2000 uF bruikbaar was. Misschien kon een extra elco de piekstroom voldoende opvangen om het scherm door te laten starten.

Een extra 1000 uF werd parallel aan de al aanwezige, even grote, elco geplaatst, zonder resultaat: ik kon nu het scherm even op zien flitsen, maar dat was het dan ook.
De ingangs-elco dan maar wat verhogen: zonder resultaat.

Ik somde voor mezelf mogelijke oorzaken op, te weten:

Hulp via Circuitsonline: de spoel en plaatsing daarvan, print-ontwerp en capaciteiten

Hier ging ik zelf niet uit komen, dus zocht ik hulp op het Circuitsonline-forum.
Daar werd me allereerst aangeraden de spoel te vervangen. Het was vooral de stroom waarbij de spoel in verzadiging gaat die het probleem zou kunnen vormen. Die was aan de lage kant bij mijn eerste type (3,6 Ampère). Beperkte keus bij de leverancier waar ik bestelde was er de oorzaak van: iets beters kon ik (toen) niet krijgen.

De spoel kon ik beter met het puntje aan de ingangsspanning hangen: een mij onbekend HF-dingetje wat geluidsproductie kan beperken.
Ook kan de spoel beter een eindje weg van de regelaar en overige onderdelen gehouden worden. Omdat ik zelf heb geëtst en ik dus geen dubbelzijdige print kon maken, was deze plek eigenlijk de enige zonder met draadbruggen in de weer te moeten.

Van diverse andere gebruikers kreeg ik ook de sterke aanbeveling de terugkoppelings-pin anders aan te sluiten (feedback: pin 4).
Naast het automatisch aantakken van Eagle, ook een stukje ervaring: als je nagaat dat de regelaar via deze pin teruggekoppeld krijgt wat de uitgang doet, snap je ook dat hij in mijn eerste print-ontwerp volkomen op de verkeerde plek zat.

De rimpel en spanningsdip zichtbaar op een scoop, gemeten over de afvlak-elco van een LM2576 voedingOok waren er twijfels over de capaciteit van de afvlak-condensator. Hoewel ik met 4700 uF pakweg 2 Ampère kon trekken (een vuistregel is 2200 uF per Ampère), zou de piekstroom een probleem kunnen zijn. Ik deed een scoop-meting over de afvlak-elco en ook daar was een duidelijke dip te zien.

De rimpel op een 15 volt voeding, aan het begin van de spanningsdip, gemeten met een scoopAls ik inzoomde op die meting, bleek de rimpel onbelast al vrij fors te zijn met 500 mV. Naarmate de spanningsdip naderde en er overduidelijk steeds meer stroom getrokken werd, nam die rimpel flink toe. Ter hoogte van de dip was de rimpel zo'n 2 Volt en kortstondig nog hoger. In ieder geval was de 100 Hz niet te missen.

De spanning over de diode in een LM2576 voeding gemeten met een scoop. Duidelijke 100 Hz rimpel en blokgolf patroon van de diodeDe spanning over de diode was al niet veel beter. Ook hier was duidelijk 100 Hz rimpel te zien.

De spanning over de diode in een LM2576 voeding gemeten met een scoop. Duidelijk foutieve blokvormige spanning Bij inzoomen op deze gegevens bleek dat er echt iets niet in orde was: in het datablad stond iets wat meer op een zaagtand leek.

Het verhogen van de buffer-elco naar 9600 uF, uitgangscapaciteit op 2000 uF houden, de terugkoppelings-aansluiting grotendeels wegfrezen en op een betere plek aansluiten én de spoel omdraaien hielp niets.

Dit ging 'm met de huidige spoel sowieso niet worden. Via m'n werk kon ik enkele monsters bestellen bij Würth Elektronik. Op een andere manier kon ik niet aan de juiste onderdelen komen.

Een 100 uH spoel met beduidend hogere verzadigingsstroom (744373965101), wat condensatoren en andere zaken werden vlak na Kerst bezorgd. Enthousiast de spoel vervangen en extra condensatoren dicht bij de regelaar gesoldeerd, maar helaas: het resultaat bleef hetzelfde. Het scherm startte niet door.

Terug naar de tekentafel (letterlijk)

Een tweede poging tot het ontwerpen van een voeding met LM2576 regelaar

Ik begon opnieuw te tekenen, al is dit eigenlijk poging 3. Poging 2 haalde zelfs de werkelijkheid niet. Op Circuitsonline werd ik namelijk gewezen op een application note over het ontwerpen van deze voedingen. Toen bleek dat het datablad wat ik had een behoorlijk andere opzet hanteerde dan in de application note aanbevolen werd.

Een groot verschil met de vorige ontwerpen: vlakken. Grote vlakken. Daarnaast meer ruimte voor buffer-elco's van een ander kaliber en aansluiting van de terugkoppeling volgens het boekje en de spoel veel meer volgens het datablad.

Belangrijk detail: pad voor de stroom door de diode

Het kleine verschil in aansluiting van de anode in een LM2576 voeding, met klein spoortje vanuit de massa-aansluitingOndanks dat ik voor m'n gevoel overal rekening mee had gehouden, had ik toch wat over het hoofd gezien, waar ik op het Circuitsonline forum op werd gewezen aan de hand van de application note.

Het draait om de aansluiting van de diode op de massa. De diode moet eigenlijk alleen de stroom door de regelaar kunnen zien en niet 'midden' in het massa-vlak zitten, waar ook de ingangsstroom doorheen loopt.

Daarom verplaatste ik de diode iets naar boven. Daarmee kwam 'ie helaas wat verder van de regelaar af, maar kon ik 'm met het kleine spoortje isoleren van de ingangsstromen.

Opnieuw etsen

Meerdere elco's extra gesoldeerd aan de uitgangscapaciteit op het printje met een LM2576 voedingNa het opnieuw etsen van een print, bestukken met de nieuwe spoel, 4 flinke 2200 uF buffer-elco's en het plaatsen van een kleine 100 uF high-ripple current elco vrijwel bovenop de ingangs-pinnen van de regelaar, schakelde ik alles weer in.

Helaas. Wéér niet. Nog altijd viel het scherm uit bij inschakelen van het backlight.

Ik soldeerde meerdere extra elco's aan de uitgang, plaatste nog wat extra high-ripple current elco's aan de ingang en probeerde het nog eens. Maar nee, het probleem bleef en het printje was inmiddels een bende geworden met alle extra onderdelen.

In een ultieme poging een piekstroom op te vangen soldeerde ik een weerstand aan de uitgang, met daar overheen een diode, zodat ik een flinke 6800 uF elco kon opladen. De diode zorgde ervoor dat de stroom voor het opladen door de weerstand moest, terwijl bij ontladen de stroom door de diode loopt. Ook dat was geen oplossing.

Toch nog even meten

Een spanning van 16,8 Volt met een rimpel van 600 mV op een scoopbeeld, gemeten op de ingang van een LM2576 voeding Voordat ik wéér tot rigoreus her-ontwerpen overging, eerst nog even de scoop er aan.

De rimpel op de ingang was met 600 mV al veel beter dan in het eerste ontwerp.

Een duidelijke, maar minder heftige spanningsdip op de ingang van een LM2576 voeding Ook bij verder uitzoomen bleek de situatie wel duidelijk verbeterd. Bij triggeren op de spanningsdip was duidelijk niet meer zo'n heftig verloop en minder 'haar' te zien als eerst.

Op de uitgang was het helaas nog atlijd kommer en kwel, al zag ik ook daar 'verbetering': de dip was nu een veel hardere val naar beneden in plaats van het rare aflopende dal eerst.

Voor wie over het verschil in tijdbasis valt: met het niet-werkende schema zakte de spanning al enkele seconden voor de grote dip langzaam in, dat was nu niet het geval.

Op de feedback-aansluiting was het niet veel beter. Ook daar een duidelijke dip.


Rigoreus opnieuw: LM2576 wordt LM2596

Ik begon het stil-aan zat te worden. Wat een gezeur! Ik ging er eens goed voor zitten en gokte erop dat de regelaar zelf het probleem is.
De 2576 heeft een schakelfrequentie van 52 kHz, wat best eens te langzaam kan zijn om te reageren op de piekstroom.

Extra uitgangscondensatoren, de feed-forward condensator en weerstanden die de uitgangsspanning van een LM2596-ADJ instellen in beeldIk bestelde de bijna drie keer zo snel schakelende LM2596, maar kon die helaas alleen in de regelbare variant krijgen in plaats van de vaste 12-Volt uitvoering.

Bij de regelbare variant wordt de uitgangs-spanning ingesteld met enkele weerstanden en in mijn geval moest er ook nog een speciale feed-forward condensator bij voor stabiliteit. Je ziet R1 zo direct als maar kan tussen pin 4 en pin 3 van de regelaar zitten.

Omdat ik de berekende waarde voor R2 niet kon krijgen, is dit in werkelijkheid een serieschakeling van twee weerstanden. Die soldeerde ik daarnaast bovenop de feed-forward condensator en zie je daarom niet op de foto.
De extra SMD-condensatoren onderaan voegde ik later pas toe, daarover later meer.

Nog vervelender: door de hogere schakelfrequentie worden er ook weer andere eisen gesteld aan de in- en uitgangs-elco's.
Opnieuw doorbladeren van databladen van diverse fabrikanten dus, want de aanbevolen types kon ik uiteraard niet krijgen.

Schema en onderdelenlijst van de definitieve versie

Het elektrische schema van een voeding met LM2596-ADJ regelaar


Ik verklap het maar vast, met deze onderdelen lukte het me een werkende voeding in elkaar te zetten.

Niet getoond in schema:

Ik soldeerde, om even rigoreus overnieuw te beginnen, alle 2200 uF buffer-elco's los, vergat ze terug te plaatsen, plaatste de 470 uF ingangs-ontkoppeling en uitgangs-capaciteit, de nieuwe spoel, onderbrak de terugkoppelings-aansluiting met de Proxxon, soldeerde er de weerstandjes en feed-forward condensator en schakelde in. Jawel! Hij deed het!

Wel met een irritant 'irrrrrrr' geluid uit de spoel... Wat was dat nu weer!? Tja... het was al laat. Die buffer-elco's dus... Met het iets opschuiven van alle 4 elco's kon ik de ingangs-ontkoppeling én de 4 buffer elco's nog kwijt.

Nu was het geluid weg en draaide het stabiel. De regelaar werd amper warm, maar de bruggelijkrichter werd zodanig heet dat ik die wou koelen. Nou ja, eerst de scoop eraan! Daarbij moet ik verklappen dat de beste verbetering niet op de foto staat.
De eerste scoop-meting deed ik met de fast-recovery diode (MUR420). Puur als test, om te kijken of er iets wezenlijk veranderde, verving ik die door de 1N5822 Schottky diode, om de rimpel van 1,2 Volt piek-piek naar pakweg 200 mVpp te zien afnemen!

De spanning op een scoop van een LM2596 voeding bij aangesloten, niet ingeschakeld schermBij aangesloten, niet ingeschakeld scherm was de uitgang behoorlijk schoon. Met de pakweg 30 mVpp rimpel kon ik in ieder geval prima leven.

De spanning op een scoop van een LM2596 voeding bij ingeschakeld scherm. 12 Volt met 150 mVpp rimpelDe situatie werd belast wel wat serieuzer: zo'n 150 milliVolt rimpel, die bij vlagen opliep tot 200 mVpp. Dat vond ik wel wat veel én het zou best de nodige HF-storing op kunnen leveren (en met mijn vader als radio-amateur, is dat niet handig).

Met het plaatsen van één 100 Volt 1 uF MLCC SMD condensator parallel aan de 470 uF uitgangs condensator, verbeterde de situatie nog veel meer en hield ik nog 64 mVpp over. Ik heb nog een tweede geplaatst, maar dat bracht geen verdere verbetering. Veel beter zal het zonder LC combinatie ook niet worden denk ik.

Let ook op de tijdbasis: tussen de pieken zit ongeveer 3,3 hokjes. Dat is dus 6,6 microseconde. Daarmee is de frequentie van de storing te berekenen.

Bij:
F = 1 / t in seconden wordt de berekening:
F = 1 / 0,0000066 ≈ 151 kHz. De schakelfrequentie is 152 kHz, dus dat is de oorzaak van deze rimpel.
De afwijking komt door de relatief grove tijdbasis. Als ik 1 microseconde per vakje had ingesteld, had ik het nauwkeuriger kunnen berekenen.

Een behuizing

Om de voeding weg te kunnen leggen zonder risico op een doodschok, bouwde ik het geheel uiteraard in een behuizing.
In dit geval een aluminium exemplaar, omdat het deksel daarvan tegelijkertijd dienst kan doen als koel-oppervlak voor de brugcel én het HF-technisch ook wat lekkerder werkt.

Daarvoor moest ik de brugcel wel lossolderen en aan de koperzijde monteren. Gelukkig is dat met dat soort onderdelen geen probleem.
Ik moest alleen iets verzinnen op het aandrukken van de brugcel tegen dat deksel. Ik dacht aan drukveren, maar die had ik natuurlijk niet. M'n moeder opperde de veertjes van een balpen, maar dan moest ik er op z'n minst twee opofferen, wat ik een beetje zonde vond.

Een met een verknipte balpenveer verend bevestigde print van een voedingIn een exemplaar dat (geheel toevallig) een lege vulling had, bleek (ook toevallig) een enorme veer te zitten waar ik 4 kleine veertjes van kon knippen.

In een plaatje afval-PVC van 4 millimeter dik boorde ik de nodige gaten om de print met z'n uitstekende SMD-onderdelen te kunnen monteren en schroefde 4 lange M3 boutjes stevig vast. Daarna kwam de print, een ring, dan de veer, nog een ring en uiteindelijk een borgmoer.

De montageplaat van een voeding omgekeerd in een behuizing gemonteerdSamen met wat PVC U-steunen die ik aan de montageplaat bevestigde kon ik het geheel omgekeerd in de behuizing plaatsen.

Waarom omgekeerd? Dat maakt het monteren en uitnemen van de schakeling een stuk makkelijker.
Als de montageplaat onderin zou liggen, zou ik de boel langs de binnenkomende bedrading moeten proppen en dat is niet prettig werken.

Nu komt de netspannings-bedrading diep in de behuizing binnen, maar die is redelijk makkelijk eerst weg te stoppen om de montageplaat met al z'n onderdelen bovenop te leggen bij montage, terwijl de netspanningsaansluiting redelijk makkelijk door te duwen is als de montageplaat eruit moet.

De aard-aansluiting met vork-kabelschoen die geplet wordt tussen deksel en bak van de behuizing en uitsparing voor de laagspanningskabel Om de behuizing te aarden dacht ik aan een kabelschoen die ik zou pletten tussen het deksel en de bak van de behuizing. Ik had (natuurlijk) geen oog-kabelschoen voorhanden en boog daarom maar een vork-kabelschoen zodanig dat 'ie er niet vandoor ging bij het vastschroeven van het deksel.

De laagspannings-aansluiting maakte ik van de kabel die ik over had gehouden van de eerste test met een transformator. Er zat een mooie trek-ontlasting aan waarvoor ik alleen maar een uitsparing in de kast hoefde te maken. Daarna kon ik de trekontlasting er zo inschuiven en met het deksel erop kon die er ook niet meer uit.

Er ging wat koelpasta op de brugcel, ik sloot het deksel even om te controleren of de brugcel wel contact maakte met het deksel (en dat deed 'ie) en daarna schroefde ik de boel voorgoed dicht.

Conclusie

Het is als hobbyist zeker mogelijk een schakelende voeding in elkaar te zetten, maar aan schakelende regelaars zitten wel veel haken en ogen en het ontwerp luistert daardoor erg nauw.
Voor de toekomst zal ik ook niet zelf meer etsen maar de print laten maken.


29-11-2021: Een raar extraatje...

De voeding werkt prima en doet nu al meer dan een jaar zonder problemen dienst. Of toch?
Wat begon als een totaal onnavolgbare storing (waarbij ik uiteraard de update van Windows verdacht) bleek een bijzonder rare oorzaak te hebben.

Op een dag bleek ik ineens last te hebben van een springende muis: onverwacht sprong deze herhaaldelijk naar een willekeurige plek op het scherm, wat verschrikkelijk irritant was. Daarbij flitste ook de startbalk steeds tweemaal op.

Om het risico op een digitale inbraak te verkleinen een scan gedraaid en de netwerkkabel verwijderd en daarna opnieuw opgestart: niets. Het probleem bleef. Soms was het in het begin wel weg, om kort daarna weer te beginnen. De aanleiding was in ieder geval een raadsel.

De oplossing bleek in Apparaatbeheer verstopt te zitten. Na het aanvinken van 'toon verborgen apparaten' bleken er maar liefst 8 muizen op m'n systeem geïnstalleerd te zijn, hoogstwaarschijnlijk door het in de loop der tijd inprikken in andere USB-poorten.

Maar, naast USB-muizen (de enige die ik nog heb) was er ook een PS/2 muis én toetsenbord geïnstalleerd, maar dan wel met een uitroepteken. Er was dus wat mis mee.

Omdat ik dergelijke apparatuur nooit op deze computer aangesloten heb, vond ik een installatiepoging al raar. Maar met verwijderen van beide apparaten verdwenen ook de muisspringers: probleem opgelost.

De compleet bizarre aanleiding voor mijn PC een poging te wagen PS/2 apparatuur te gaan installeren blijkt van mijn tweede computerscherm te komen. Ik schakelde de decoder waar het scherm mee verbonden is uit en dacht ook het scherm uit te schakelen. Maar het scherm bleef aan en ging uiteindelijk in de 'geen-signaal' stand. Onmiddelijk toen de LED oranje werd, begon de muis op m'n computer te springen. Schakelde ik het scherm weer in, was het onmiddelijk afgelopen met de muis-springerij.