In dit artikel laat ik een verbetering zien voor de kruistafel KT70 van Proxxon, een micro-kruistafel uitgerust met sleuven volgens MICROMOT-norm. Dit gereedschap is samen met een kolomboormachine van hetzelfde merk een prima hulpstuk voor het boren van gaten die op 1 lijn moeten zitten.

Deze verbetering is door te voeren zonder dat er iets aan het gereedschap gewijzigd wordt. De garantie vervalt dus niet en de verbetering is direct toe te passen op nieuw aangeschafte kruistafels KT70.

Benodigd gereedschap:

• Figuurzaag met fijn metaalzaagje
• Fijne sleutelvijl
• Boortje 1 millimeter
• Boortje 2 millimeter
• Boortje 3,2 millimeter
• Verzinkboor
• Stabilo aftekenstift
• Eventueel een kraspen
• Binnenzeskant-sleutel nummer 1
• Steeksleutel 5,5 (M3)

Benodigd materiaal:

• Messing plaat 0,25 millimeter dikte

Zo uit de doos. Zo op het eerste oog weinig mis mee. Het stuk gereedschap voelt ondanks het geringe gewicht (het blijft een micro-kruistafel) solide aan en er zit geen speling in zowel X- als Y-richting.

Vanuit een andere hoek meer op de liniaal voor de X-richting bekeken.
Ook niets mis mee als je snel kijkt. Net beschermplastic op de liniaal (ja, ik had 'm nog niet eens gebruikt en toen borrelde er al wat op om te verbeteren). We zien nog net het instelwiel voor de Y-richting, ook prima.

En toen viel m'n oog op de maat-aanduiding voor de liniaal van de X-richting. Dat beviel me niet...

En wel hierom. De dikke frees-groef in het materiaal, op de foto onder de 0 op de liniaal, is de aanduiding voor de instelling van de X-richting.

Dat is nou een misser: je koopt een nauwkeurig instrument om boren op gelijke afstanden makkelijker te maken en het precies op het oog aflezen van die afstanden is eigenlijk onmogelijk door een dikke groef die zeker bij kunstlicht slecht afleesbaar is en (misser nummer 2) ook niet direct aansluit op de liniaal.

Hoewel je eigenlijk grof meet met de liniaal en de fijn-instelling met de schaal op het handwiel verricht, is een verbetering wel wenselijk, de liniaal is op het oog nu onmogelijk een beetje nauwkeurig in te stellen.

Dat kan beter!

Ik zaagde van 0,25 millimeter dik messing plaat een stukje van ongeveer 10 x 40 millimeter. Op de foto's bij dit artikel zul je zien dat mijn plaatje in eerste instantie wat groter was. Dat had ik bewust gedaan omdat ik wat moeilijk in kon schatten hoe dicht ik het pijltje bij de liniaal kon krijgen.

Met een fijne stift tekende ik wat hulplijnen af.
Onder andere de hartlijn tussen de 2 schroeven die straks de bevestiging vormen en 2 'vleugels' om het geheel wat meer stevigheid te geven en het werkstuk net wat fraaier over te laten komen.
De schuine hoekjes zou ik later ook aan de onderkant aanbrengen.

Na het eerste zaagwerk, waarbij de vorm van het puntje al grof vormgegeven werd, boorde ik de gaatjes. Helaas kwam ik er daarbij achter dat de boorset die ik heb, boortjes van erg discutabele kwaliteit bevat. Daarom zijn de gaatjes niet precies op de kruispunten van de hulplijnen geboord.

Na het boren met 1 millimeter, werden de gaatjes opgeboord naar 2 millimeter, om ze uiteindelijk naar 3,2 millimeter op te boren. Het lijkt alsof het linkergat lager zit dan het rechter, maar zoals je aan het hulplijntje kan zien, is dat niet het geval. Boven het linkergat zit simpelweg meer materiaal aan de vleugel.

Helaas liep een groter boortje uit de eerder genoemde set weg bij een poging het rechtergat op te boren. De kwaliteit bleek echt allerbelabberdst.

Na nog eens de zaag gezet te hebben in het stukje plaat, om het 10 millimeter breed te maken, werd alles met een fijn driehoekig sleutelvijltje bewerkt. Met een verzinkboor werden de gaten afgewerkt.

Na het netjes recht vijlen van niet zo recht gezaagde randjes, maakte ik nog een mooi schuin kantje rondom het hele werkstukje. Bij het pijltje komt dat ook de aflezing ten goede.

Terug naar de kruistafel. Het nieuwe aflees-hulpstuk ligt al klaar.
Om het hulpstuk te bevestigen, dien je 2 moeren te verwijderen, het zijn de moeren die je op de foto ziet.
Die 2 moeren houden op hun beurt 2 stelschroeven in bedwang die, samen met een derde stelschroef en bijbehorende moer (buiten beeld), de speling regelen.

Als je het nu griezelig vindt worden (een gloednieuwe kruistafel is immers vanuit de fabriek prima afgesteld) is dat nergens voor nodig. Met een handigheidje is alles precies weer te monteren zoals voor de wijziging.

Plaats allereerst de 1 mm binnenzeskant-sleutel in de stelschroef. Draai er niet aan, want de stelschroef is geborgd door de moer.

Plaats dan pas een steeksleutel op de moer en draai linksom. Hou daarbij de binnenzeskantsleutel vast. Je zal merken dat de stelschroef een klein beetje mee wil draaien als de moer loskomt. Door de stelschroef op z'n plek te houden, blijft de speling ongewijzigd.
De moer eenmaal gelost kun je de binnenzeskant-sleutel loslaten.

Draai de moeren helemaal los en haal dan voorzichtig de binnenzeskant-sleutel eruit.

Plaats je werkstukje en draai alles in omgekeerde volgorde vast: eerst de sleutel in de stelschroef steken, dan de moer opdraaien en bij het laatste stukje met de steeksleutel de binnenzeskant-sleutel goed vasthouden zodat de stelschroef niet verdraait.

Draai de borgmoeren niet te vast! Het zijn slechts borgingen om te voorkomen dat de stelschroeven losraken. Ze houden geen gewicht vast en het is dus onnodig ze superstrak aan te draaien (wat waarschijnlijk ook in schade resulteert als je het wel doet)

Als dat gedaan is, heb je een prachtige aflezing voor je Proxxon kruistafel, die zelfs zo nauwkeurig is dat ik 'm op het oog vrijwel precies met de schaal op de handwielen kan krijgen: de afwijking is dus slechts micrometers groot!

Uiteraard moet je daarbij wel recht tegen de liniaal aankijken en niet onder een hoek, zoals op de foto. Op de foto blonk het messing me echter tegemoet als ik dat recht van voren wou fotograferen, dus zodoende.

Einde van dit artikel

---