Modelbouw - Roco BRV 215's krijgen verlichting
Voor deze Duitse machines heb ik simpelweg een zwak. Krachtig uiterlijk, in het echt een imposant lawaai bij optrekken. Ik heb van Roco twee modellen van deze machines in bezit. Weinig mis mee, behalve de verlichting. Die is bij beide types wel erg mager.
Het probleem: erg magere seinverlichting
Dit is de sluitseinverlichting zo uit de doos, ja, de sluitseinen branden echt, ze zijn alleen amper te zien.
Eronder zie je de frontseinverlichting. Die doet het al beter, maar fantastisch is het niet. Hetzelfde gaat op voor het andere model, waar de verlichting zo mogelijk nog belabberder is.
Tom van Weert is een bij Lima-ombouwers bekend persoon. Iedereen die verlichting in zijn rijdend materieel wil bouwen maar geen zin heeft in klooien met draadjes en LEDs of die kennis ontbeert, kan voor een aantal modellen kant-en-klare lichtsetjes kopen.
Naast het feit dat er voor mijn model waarschijnlijk geen kant en klare lichtsetjes zijn, ben ik liever zelf met de soldeerbout in de weer. Waar ik de LEDs die in de setjes van de heer van Weert gebruikt worden kon vinden, wist ik toen nog niet. Ik stuurde daarom een mailtje naar meneer van Weert en kon een aantal LEDs bestellen.
Benodigdheden:
- 6 Witte LED's (de 'Tom van Weert' versie)
- 4 rode LED's
- 2 Weerstanden 27 kilo-ohm
- 2 Weerstanden 10 kilo-ohm
- Draad (ik heb 0,05 mm2 gebruikt, zoveel mogelijk in de kleuren van de decoderaansluitingen: paars had ik niet, dus heb ik daar rood voor gebruikt)
Vergis je niet! Als je je loc aan beide zijden volledig uit wil rusten met verlichting ben je per loc al 6 LED's kwijt wat frontseinen betreft (er van uitgaande dat elke kant 3 frontseinen telt) en 4 LEDs voor alle frontseinen.
Bestel dus, als je van plan bent flink aan de slag te gaan, meteen een stuk of 20 (wit) en 16 rode LED's (of nog meer natuurlijk)
Na een uurtje solderen was het resultaat zoals op de foto hiernaast:
Tijdens het inbouwen van de verlichting heb ik geen foto's gemaakt. Ik heb echter een tweede BRV 215, die ik ook wou voorzien van verlichting. Omdat ik de bouw daarvan beter met foto's bijgehouden heb, hieronder het verslag.
Uit de kap van de loc kun je alles verwijderen. De lichtgeleiders en het reflectiefolie zijn de zaken die mogen verdwijnen. Wees zuinig op de lichtgeleiders, je weet nooit waar je ze nog voor kan gebruiken.
Detail van 2 sluitsein LED's. De schacht van de LED's is iets te lang om direct in de loc te plaatsen. Uiteraard moet dit ook bij de LEDs voor de frontseinen gebeuren.
Ik schuur de schacht iets korter door middel van schuurpapier (eerst korrel 150, daarna 400) Op de foto is de bovenste LED al in lengte aangepast, de onderste LED nog niet. De LED heb ik bewust schuin geschuurd, omdat de lichtbalk ook iets schuin naar onderen loopt.
Ok, ook deze ombouw heb ik niet zo goed bijgehouden met foto's als ik eigenlijk zou willen. Toen ik deze foto maakte was het klusje al bijna geklaard.
Je ziet de kap van de loc liggen, met de printjes met de LED's, vastgeplakt met dubbelzijdig plakband. Alle frontseinLEDs staan in serie, net zoals alle sluitseinLEDs.
Bij de eerste loc heb ik de LED's van beide kanten gewoon aangesloten op de lichtuitgang van de decoder. Veel vrijheid heb je daarmee niet, je kan het licht niet aan 1 kant aan of uit zetten.
Bij deze locomotief heb ik de front en sluitseinverlichting aan 1 zijde dan ook aangesloten op functie-uitgang 1 en 2. Het waarom zie je hieronder.
De stekker die aan de decoder zat die in deze loc gestopt is, heb ik gebruikt om de verbinding met de lichtprintjes demontabel te houden. De pinnetjes van een NEM652 stekker komen kwa afstand overeen met die van gewone gaatjesprint (2,54 mm).
Overbodige diodes!
Op de foto zie je diodes, maar die zijn overbodig. De decoder kan zelf prima de verlichting regelen. Vermoedelijk heb ik bij deze decoder last gehad van wat in modelbouwkringen ook wel de 'LoPi-soldeerduivel' genoemd werd.
Er is een serie Lokpilot-decoders geweest waar flux- of soldeerresten tussen de diverse onderdelen achterbleef, waardoor er ongewenste stromen gingen lopen en er vreemde dingen gebeurden met de uitgangen.
Hier is het functie-uitgang gebeuren om te doen. Wanneer een locomotief in een getrokken trein rijdt zijn de sluitseinen gedoofd, omdat die toch niet zichtbaar zijn, op de laatste wagon is dan een sluitlicht aangebracht.
Hetzelfde gaat op voor locomotieven die in opzending meerijden aan de achterkant van de trein, alleen zijn dan de frontseinen gedoofd en de sluitseinen ingeschakeld (een locomotief tussen 2 locomotieven of wagons in (wat vrijwel niet voorkomt) voert uiteraard noch front- noch sluitseinverlichting)
En even functietoets F3 indrukken (op de Lokmaus 2) en de sluitseinverlichting schakelt uit. Aan 1 kant van de loc wisselt de verlichting gewoon met de rijrichting, de andere kant dien ik met de functietoetsen te schakelen: zo bespaar je op functie-uitgang-bezetting.
In plaats van het handmatig schakelen van de uitgangen, kun je dit via het zogenaamde functiemapping ook automatisch laten regelen door de decoder. Kijk hiervoor in de gebruiksaanwijzing van je decoder.
Uiteraard kun je ook de front- en sluitseinen tegelijkertijd inschakelen. Heeft je decoder meer functie-uitgangen, dan kun je elke LED apart schakelen als je dat wilt. Dat kost je wel meer draadjes, maar je kan dan wel een gevarensein maken (2 sluitseinen en het bovenste frontsein ingeschakeld)