Station Zaandam ken ik eigenlijk alleen maar sinds m'n schoolperiode in Zaandam begon, met
mijn eerste Eurospoor reis ben ik er vast al eens geweest, maar als kind van 4 is een
treinreis opzich al spannend genoeg, dus daar herinner ik me niets van.
Nog niet zo heel lang geleden lag er een loopbrug van het station over de provinciale weg
heen naar een winkelcentrum. Dat was echter een ongure plek. Met de sloop van de
aangrenzende parkeergarage is ook deze loopbrug verdwenen.
Het complex 'Rustenburg' waar de parkeergarage deel van uitmaakte, is volledig tegen de vlakte gegaan: alleen de bushalte 'Rustenburg' herinnert nog aan wat ooit een parkeergarage en klein winkelcentrum was.
Zaandam 13 November 2006: Ik zat in de Sprinter/banaan combinatie die rechts op de foto staat.
Na te zijn vertrokken van Zaandam wordt er ineens vaart geminderd, dat is gebruikelijk bij
de overgang die tussen Zaandam en Zaandam Kogerveld ligt, maar dit keer stoppen we helemaal.
Na ongeveer 2 minuten meldt de machinist aarzelend 'dat er een bericht van de
verkeersleiding is gekomen dat er mogelijk een schip tegen de spoorbrug gevaren
is' (tussen Zaandam en Zaandam Kogerveld ligt naast een spoorwegovergang ook een spoorbrug)
Enige irritatie van de passagiers is duidelijk merkbaar, maar men blijft nog kalm als de
machinist meldt 'dat verdere informatie zo snel mogelijk volgt'
Wederom 2 minuten later: helaas toch het bericht dat er inderdaad een schip tegen de
brug gevaren is, en we helaas niet verder kunnen: de trein ontploft, en de verwensingen
die geuit worden zijn niet mals.
Na nog eens 2 minuten meld de machinist dat we terug zullen keren naar Zaandam en daar
zo snel mogelijk vervangend vervoer geregeld zal worden: de trein ontploft nogmaals, en
als vrij snel daarna de machinist zijn cabine verlaten heeft om die aan de andere kant te
betrekken wordt hij door de hele bak vuil aangekeken: maar hij kan er natuurlijk ook
niets aan doen.
Een schok gaat door de trein wanneer er weer beweging in het gevaarte komt, en na een
kwartier zijn we weer terug op station Zaandam.
Ik besluit dan toch maar een foto te maken:
De reizigers op de foto lopen bijna allemaal in de richting van de 4 NS medewerkers die
zich bij de trap naar spoor 1/2 verzameld hebben. Links loopt het meisje dat mij kwaad en
compleet verwonderd aanstaarde toen ik de omreismogelijkheden hardop overdacht.
Een van m'n klasgenoten zat naast mij in de trein, en toen het eerste bericht dat we
niet verder konden klonk, uitte ik vrij koeltjes: dat wordt omreizen via Hoorn.
Het meisje op de klapstoeltjes rechts van mij rukte haar oortje uit, en keek mij kwaad aan:
Weet je wel wat je zegt!? Omreizen via Hoorn!?
Antwoordend dat ik echt wel wist wat ik zei bedaarde ze enigszins, en daarna kwam het
bericht dat er alleen nog treinen naar Hoorn zouden gaan, en niet terug naar Purmerend:
toen was het een uitgemaakte zaak: we moesten richting Amsterdam, en daar overstappen op
een bus naar Purmerend.
Het meisje dat compleet overdonderd was van de reismogelijkheden die er 'nog maar' waren,
wist eigenlijk niet wat ze nog kon, en moest van ouderlijke hand wachten op het
vervangende vervoer.
Toen ik uitlegde dat dat nog wel even kon duren, en dat er meer mensen passen in 1 trein
dan in 1 bus, kon ik haar langzaam overhalen om naar Amsterdam te gaan.
Ze moest echter eerst nog wachten op antwoord van haar ouders of ze met de bus of trein
moest: haar treinkaartje was immers geldig van Purmerend naar Amsterdam: en de gestrande
Sprinter zou toch terugkeren naar Amsterdam.
Nog even uitleggende dat terugkeer naar Amsterdam ook nog wel de nodige minuten in
beslag kon nemen liet haar beslissen gewoon de bus naar Amsterdam te nemen.
Dus liepen we de trap op: daar werd op het electronische informatie bord naarstig gezocht
naar de juiste boodschap: eerst stond er dat er een aanrijding was gebeurd tussen
Amsterdam en Zaandam, daarna wisselde dat naar een defecte trein tussen Hoorn en
Purmerend, en daarna kwam uiteindelijk de 'aanvaring brug tussen Zaandam en Zaandam
Kogerveld; geen treinen Zaandam - Purmerend, vervangend vervoer is onderweg' op het bord te staan.
Herhaaldelijk werd er omgeroepen dat er vanwege de stremming geen treinverkeer mogelijk
was en dat vervangend vervoer zo snel mogelijk geregeld zou gaan worden.
Een 20-tal minuten wachtende op een volgende bus naar Amsterdam vroeg zij me hoe ik zo
koel kon blijven onder de situatie.
Met het simpele antwoord: 'Met zeiken bereik je niets' staarde ze even ongelovig voor zich uit.
Na iets minder dan een uur, mocht de Sprinter/Banaan combinatie terugkeren naar Amsterdam:
ongeveer 4 minuten later hadden wij een bus, en werd op het perron nog steeds
omgeroepen 'dat het vervangende vervoer zo snel mogelijk aan zou komen'
De 92 naar Amsterdam stond al een tijdje te wachten: het meisje vroeg wat de kosten voor
een rit naar Amsterdam waren, waarop de chauffeur alvast 2 kaartjes afscheurde, waarna
ik me bedacht dat ik nog een strippenkaart in m'n zak had zitten: ik was namelijk de
voorgane week m'n OV studentenkaart kwijtgeweest, die had ik echter deze dag nog
teruggekregen van een snackbar eigenaar (van de snackbar waar ik 'm ook kwijtgeraakt was)
Bedenkende dat 2 losse kaartjes veel duurder uitpakten dan 5 strippen op een
strippenkaart, trok ik het blauwe strookje papier uit m'n zak, en legde het op het
tafeltje van de chauffeur.
Dat accepteerde mijn (inmiddels) reisgenoot niet zo, maar toen tot haar door drong dat 2
kaartjes veel duurder waren dan 5 strippen op een strippenkaart, werden er toch 5
afgestempeld.
Op Amsterdam aangekomen mochten we uitstappen en richting een 104 of 107 lopen, maar zij
(m'n reisgenote) was totaal niet bekend met het openbaar vervoer: ze ging incidenteel
wel eens met de trein naar Amsterdam, maar daar hield het dan ook op.
In de bus naar Purmerend wederom geinformeerd naar de goedkoopste reismogelijkheid:
vergetende dat ik nog steeds een buskaart in m'n zak had zitten: dus nu werden er
6 strippen afgestempeld, en konden we onze reis vervolgen.
Uiteindelijk is zij uitgekomen waar ze moest zijn, en ik ben 'wat later dan
gepland' ook thuis gekomen (normaal ben ik rond kwart voor 9 thuis, nu was dat kwart
voor 11)
Het is in de weken daarna echter wel gebleken dat de spoorbrug (of de bediende ervan) een
zwak punt is: in 4 weken tijd is de brug daarna nog 3 keer aangevaren/te vroeg dichtgegaan.
Zaandam 21 November 2006: een 'dubbele banaan' in de dienst van Hoorn Kersenboogerd naar
Schiphol/Hoofddorp, een vrij uitzonderlijke combinatie, in de stralende zon onder de overkapping.
7 December 2006, nadat ik een bezoek heb gebracht aan station Uitgeest, ben ik met
een Citypendel teruggekeerd op station Zaandam.
Net nadat ik uitgestapt ben kijk ik naar links, en zie een zeer dreigende grijze lucht.
Kort daarop bevestigd een zware dreun mijn vermoeden: een zware regenbui met een paar onweersklappen.
Ik loop naar het einde van het perron, en sla opnieuw een bliksemschicht gaande, waarna
het een beetje begint te spetteren.
De donder, die ongeveer 2 kilometer verderop ontstaan is rommelt over het station heen.
Vrij kort daarna schieten er mooie paarse bliksems alle kanten op, en begint de
wind licht toe te nemen.
Het water komt:
In een paar seconden lijkt het weer ineens compleet om te slaan: de lucht word nog
donkerder dan ervoor, en een nabije bliksemflits produceert een zware donder.
Nu wordt het toch wel serieus: de verlichting op het station gaat zelfs aan, let ook op
de gigantisch donkere lucht.
Zeer kort daarna ren ik voor het leven van mijn camera naar de overkapping.
Bomen in de omgeving buigen ineens bijna 35 graden omlaag onder de gigantische wind die
ineens opsteekt, en een oorverdovend geruis van regen op het dak van het station komt
boven alles uit.
Wederom word de omgeving verlicht door een paar felle flitsen, waarna de donder, slecht
hoorbaar door de regen snel weg-ebt in de lucht.
Net dat ik denk dat het niet harder kan gaan regenen zetten de hevigste slagregens op die
ik tot nu toe meegemaakt heb, tot ver onder de overkapping komt een zichtbenemende waas
van waterdruppeltjes binnenwaaien, en de lens van mijn camera zit binnen de kortste
keren onder kleine waterdruppels (ik heb er heel vaak een doekje overheen gehaald)
De wind knalt onder de overkapping door, het onweert behoorlijk stevig, en er is geen
plek om te ontkomen aan de regen: noodweer op zijn best, heerlijk.
Hierna heb ik de trein naar Purmerend genomen, daar aangekomen was alles voorbij.
Zaandam 19 December 2006
De perronverlengingen zijn zo goed als klaar, en nu worden de nodige kabels voor
verlichting, en seinen (de vertrekseinen aan het einde van het perron) doorgetrokken.
De vrouw met het rode hesje is hier de 'veiligheidsman' en ziet er nu nogal overbodig uit,
maar misschien vergis ik me.
Wanneer een van de werklui aanstalten maakt om de tegelzaag weer te starten maak ik dat
ik wegkom onder de overkapping: op die herrie zit ik niet te wachten.
Niet zo kort daarna hoor ik een raar gezoem, wanneer ik naar links kijk komt er een
losse diesellocomotief door station Zaandam rijden.
In mijn haast om nog een mooi plaatje te schieten valt m'n rugtas van m'n schouder, en
sta ik zenuwachtig de camera uit mijn tas te frommelen, waarop de machinist verwonderd omkijkt.
Net op tijd weet ik - hoewel niet helemaal scherp - toch nog een mooi plaatje te schieten
van loc 6425, die met een bescheiden gangetje langs komt rijden:
Ik stap in de trein naar Purmerend, en zie onderweg (wanneer we even afremmen) dat men
bij onderstation Oostzaan ook bezig is met kabels en buizen: met een uiterst klein
draglinertje wordt er een geul gegraven, terwijl een ander 'geel mannetje' met de
nodige groene buizen naar buiten komt lopen.
Ongeveer een uur later (als ik gelukkig al thuis ben) heb ik de problemen 'net' gemist:
Er is een sein en wisselstoring tussen Hoorn en Zaandam: door............ graafwerkzaamheden.
Zaandam 5 Januari 2007: 3 dagen lang was de goederentrein van kwart voor 7 op tijd, op
de dag dat ik besloot m'n camera mee te nemen natuurlijk niet...
Eerst een blik op een nog nachtelijk aandoend station Zaandam:
Trein 3012 van Amsterdam naar Den Helder komt aanrijden voor een 'lange stop'
Links staat de Sprinter naar Uitgeest klaar: die krijgt echter geen groen, en moet
waarschijnlijk wachten op de ledige sprinter die bijna een kwartier te laat is.
9 Januari 2007: Opnieuw wordt er gewerkt rond het spoor: bij de stootblokken vlakbij de
voormalige Van Gend en Loos sporen staat een bestelbusje, en worden landmetingen verricht,
ongeveer honderd meter verderop is men ook bezig: een rood en een geel mannetje staan wat te wijzen en
te praten, het zwaailichtje links waarschuwt het nodige treinpersoneel hierop.
*De gigantisch harde wind die onder de overkapping door blies is de kwaliteit van de plaatjes niet ten goede gekomen.
Een nachtelijk aandoend station Zaandam, op 22 Januari 2007.
Alle foto's tot aan de volgende gele streep: 24 Januari 2007.
Station Zaandam, uitgang Houtveld: De roltrap is weer stuk of in onderhoud, iets wat
geen zeldzaamheid is, maar dat zal wel door de gigantische groepen jongeren komen die
zich dagelijks van beneden naar boven laten bewegen.
Ik loop het perron naar spoor 4 en 5 op, en als ik net onder de overkapping uit ben zie
ik deze bus van het busstation wegrijden. Eerst denk ik nog aan een vervanger voor een
uitgevallen bus, maar na het keren wordt de grote 'Buiten dienst' sticker goed zichtbaar.
Neemt bij mij niet de vraag weg: Wat doet die hier?
Er was het een en ander vertraagd, waardoor 3 'intercity's (dat begrip is heden ten dage
wat onduidelijk geworden) tegelijk binnenstonden op Zaandam. Trein 830, op de foto, had
nergens last van.
Nu kan het toch niet lang meer duren: een graafmachine 'bedreigt' het oude busstation
van Zaandam, links staat het bord dat voor de sluiting waarschuwt, die nu toch wel achter
de rug is.
Voor de eerste stenen verwijderd werden moest het chauffeurs-onderkomen eraan geloven:
binnen een dag had men dit compleet veranderd van een betonnen hokje naar een lege, diepe kuil.
Rond het oude busstation is ook een tijdje aan werkverschaffing gedaan: nadat
het busstation gesloten was, heeft men de fietsenrekken van de stoep op de vrijgekomen
ruimte van het busstation gezet, 2 maanden later werd iedereen erop geattendeerd er vanaf
1 Januari 2007 geen fietsen meer te plaatsen, want dan werden de fietsenrekken weer
verwijderd, op het moment is er nergens een fietsenstalling van enige proportie te vinden,
gevolg is dat het centrum uitpuilt van de fietsen.
Aan de plek waar de fietsenrekken stonden is nog niets gebeurd, en die hadden nog mooi
een maandje kunnen blijven staan...
Wanneer het echte werk begint is nogal onduidelijk: er heeft al vaker groot materieel
klaargestaan terwijl er dan geen ene moer uitgevoerd werd, dus of de graafmachine echt
zo'n bedreiging is...
Inmiddels begin ik langzaam achter de tekortkomingen van mijn camera te komen: er wordt
(zodra ik de afdruk-knop half indruk) vanalles in het display gezet van de zoeker, flitsen
wel of niet aan, hoever je scherpgesteld hebt, de iso waarde flitst nog even duidelijk
op, maar de witbalans ontbreekt... Zo kwam ik er dus achter dat ik al een stuk of 15
foto's had lopen maken terwijl de witbalans nog op TL buis stond...
Twee Sprinters die samen trein 4736 vormen, staan te wachten op vertrek richting Uitgeest.
Vlakbij Oostzaan: voor gewone mensen voorspelt dit niet veel goeds, voor weerfanaten
(zoals ik) voorspelt dit heeel veel goeds...
De foto is vanuit de trein genomen: daardoor zijn er wat reflecties te zien, 'ergens'
tussen Purmerend en Zaandam in: 7 Februari 2007.
Station Zaandam: de condities om te fotograferen zijn niet best: het sneeuwt/regent en
hagelt tegelijk, en aan de achterzijde van deze bui schijnt de zon: de ideale situatie
waarbij de belichting compleet verpest wordt... maar goed, de meester van trein 3533 is
vergeten zijn frontseinen te veranderen in sluitseinen: de trein naar Schiphol vertrekt
namelijk vanaf Zaandam.
En zo leveren de winterse omstandigheden toch nog een aardig plaatje op: de trein van
Enkhuizen naar Amsterdam rijd Zaandam binnen onder stevige hagel/regen.
Zie ook: Meetbus
Zaandam, 28 September 2007. De stationsoverkapping wordt van een nieuwe laag verf
voorzien: daarvoor is een steigerconstructie over de bovenleiding heen gebouwd. Inmiddels
zijn de schilderwerkzaamheden (22-10-07) afgerond. Op de foto spoed Sprinter 2942 zich
samen met een soortgenoot op weg naar Amsterdam Sloterdijk.
Zaandam, 31 Oktober 2007. Een schone slaapster doet een dutje tussen het treinlawaai. Een paar meter achter mij een erg toepasselijk reclamebord.
De eerste SLET op de foto gezet!
Ok, even een uitleg over de naam van deze trein. Officieel heet deze (afgekort) een SLT: Sprinter Light Train. Omdat het gevaarte echter op electriciteit rijd, is het natuurlijk erg leuk een e aan de afkorting toe te voegen, en zo uit te komen op 'Sprinter Light Electric Train' oftewel SLET, waarvan dit het eerste zesdelige treinstel is en het nummer 2602 draagt.
Dat ik uit school kwam zag ik het nieuwe treinstel stoppen op station Zaandam, wat de dienstregeling totaal in de war schopte, omdat alles nu ineens op andere sporen binnen moest komen.
Overigens gaan er verhalen dat de sprinter light train helemaal niet zo 'light' is als de naam doet vermoeden, het gewicht schijnt vrijwel hetzelfde te zijn als van zijn voorgangers. Maar ja, je gaat je trein natuurlijk geen trein meer noemen in deze tijd, dat moet moderner, en natuurlijk in het Engels.
Wat er trouwens zo speciaal is aan de electronische koersrol weet ik niet, maar dat staat vast interessant, net zoals de kabelzooi die ik bij een van de draaistellen aantrof: tientallen kabeltjes, gekoppeld aan kastjes met lampjes lagen open en bloot, zonder enige beschutting tegen de elementen, een beetje samen 'getiewrapped' en geknoopt in een soort bak bij het draaistel: ik vermoed dan ook dat er nog het nodige gemeten wordt tijdens een rit.
Het is slecht te zien, maar de stoelen zijn nog keurig ingepakt: hagelnieuw dus.
En het treinstel langs het perron.
Station Zaandam, 7 Maart 2008.
Zaandam, 18 Maart 2008. 'Mijn' trein is wat later dan gewoonlijk aangekomen op het station, waar het zwart zag van de mensen, inmiddels is die trein (naar Schiphol/Hoofddorp) al vertrokken en spoedt het grootste deel van de menigte zich naar zijn werk, school of ander OV.
De eerstvolgende intercity richting Amsterdam (deze rijden daarna uiteraard verder, maar de precieze bestemming is me ontschoten) zou niet rijden, en van de 2 sprintercombinaties op de eerste foto is de linkercombinatie defect, en zal terugkeren naar Amsterdam, dat heeft wat voeten in de aarde, want er werd druk getelefoneerd door NS-medewerkers, en ook het vertrek van de vervangende trein liet nogal lang op zich wachten, waardoor de vervangende trein stampvol raakte. De defecte trein heeft uiteindelijk nog een half uur op het station doorgebracht, waarna het richting Amsterdam vertrok.
Natuurlijk komt deze werktrein langs als ik net het station verlaten heb, maar ach, ik zit op m'n gemak te wachten op de bus, en de computer deed de rest om van de 2 losse foto's 1 geheel te maken: dat het portaal en de relaiskasten dubbel in beeld zijn boeit me niet zoveel.
Het materieel betreft trouwens een ballast- reinigings en profileermachine: de wagen ervoor en erachter is weinig bijzonders. 29 September 2009
Dat een klein deel van de OV-reizigers te beroerd is hun rotzooi in een (trein)prullenbak te werpen wist ik al, maar dat de prullenbakken inmiddels op dezelfde manier eindigen is nieuw voor mij. 30 September 2009.
Vreemde constructies en installaties op station Zaandam, aangebracht bij de trapopgangen en roltrappen. Elektrotechnisch is alles ook waterdicht en vochtbestendig. 14 Oktober 2009.
Zelfs de stromende regen krijgt loc 1616 van Railion niet schoon, wanneer ze met een bescheiden sleep kalkwagens, waarvan de eerste 8 wagens opvallend schoon zijn, door Zaandam komt zetten. 5 November 2009.
De timing kan niet pijnlijker (of prachtiger, hoe je het wil zien) Precies op het moment dat ik de stationshal van Zaandam binnenloop klinkt er een omroepbericht dat mensen met een chipkaart niet moeten vergeten om in en uit te checken: ik werp een blik op het paaltje bij de sporen 4 en 5: een zwart en een oranje vlak is het enige dat het scherm vertoont: ik test snel met m'n toegangspas voor school of het paaltje nog leeft, maar er gebeurt helemaal niets. Het paaltje bij de sporen 1 en 2 vertoont exact hetzelfde beeld, en doet ook niets. Handig! Dan kan je dus niet uitchecken, terwijl een omroepbericht je daar dringend aan herinnert. 1 December 2009
Het kan trouwens nog gekker: door dit defect is een reis met een chipkaart volgens de voorwaarden van NS niet rechtsgeldig, als je alleen maar ingecheckt hebt. Je hebt dan, volgens de voorwaarden, niet betaald, terwijl je wel eerst 20 euro neer moet tellen om überhaupt de trein in te mogen...
12 November 2009: Op station Purmerend wordt omgeroepen dat er op last van de brandweer geen treinen door de Hemtunnel mogen, en dat de trein naar Hoofddorp niet verder zal rijden dan Zaandam.
En dat leverde op het laatstgenoemde station een flinke drukte, en vooral grappige momenten met reizigers op die op de automatische piloot het station binnen kwamen lopen, en aan de vele medewerkers en reizigers in de hal en op de perrons doorkregen dat er iets niet klopte...
Sprinter 2973 is inmiddels (waarschijnlijk al langere tijd) ook voorzien van LED-frontseinen: daarmee is deze verlichting hoogstwaarschijnlijk een blijvertje, ben ik bang. 26 Mei 2010.
Zaandam 2 Oktober 2010: ik sta op het punt voor de eerste keer in m'n leven in een SLT te stappen, om er al gauw achter te komen dat het bijzonder krappe treinstellen zijn.
En inderdaad, de 2439, is nogal...
7 Oktober 2010: ik sta, zoals dat bijna altijd gaat tussen mij en goederentreinen, op de verkeerde plek als ACTS met de dagelijkse vuilnistrein (trein 50011) richting de Amsterdamse Westhaven exact op tijd door Zaandam komt zetten: het klonk overigens alsof loc 7104 het bijzonder zwaar had: luid brullend trok deze zijn last richting de Hemtunnel.
Lopende naar het statoin zie ik tussen de bebouwing door een locomotief in kleuren die niet bij reizigerstreinen horen.
RRF's 16 staat met een slijptrein van Speno (RR16M10) te wachten op groen. De betreffende slijptrein was
hoogstwaarschijnlijk onderweg naar Leeuwarden. Achter het slijpgedeelte hangt waarschijnlijk (aan de schotel-
antenne te zien) een verblijfswagen voor het personeel. 27 Januari 2011.
Wat ik opvallend vond was het feit dat het geheel mocht vertrekken, ondanks het witte kruis, een beveiliging om te
voorkomen dat zware treinen in de tunnel moeten stoppen en er niet meer op eigen kracht uit komen. Blijkbaar
is deze combinatie licht genoeg om zonder 'groene golf' de Hemtunnel te doorkruisen. Verder viel ook het felle sluitlicht op.
