Dinsdag 7 Augustus 2007: Na me flink in de datum vergist te hebben en een week te vroeg op m'n vakantiebaan te verschijnen, verkneukel ik mezelf als ik denk aan het feit dat ik nog een hele dag voor me heb, en vooral weer eens wil kijken of de OV chipkaart doet wat hij moet doen.
Goed: na bij de automaat mijn keuze gemaakt te hebben voor een kaart waar ik meteen saldo op wil zetten verbaas ik me even over het feit waarom ik geen betaalmogelijkheden zie, het blijkt dat ik ook nog op 'betaal' moet drukken. Daarna krijg ik de optie tot PIN pas, creditcard en equivalenten. Helaas... mijn postbank pas wordt keihard geweigerd door de automaat en ik krijg nors het 'pas ongeschikt - betaal anders' advies.
Nu al geërgerd zoek ik een andere automaat op: het zijn dezelfde paslezers als in de kaartautomaten van de NS: en die weigeren ook bijna stelselmatig postbank PIN passen. Het zal blijken dat geen enkele automaat mijn doodgewone Postbank pas accepteert.
Ik probeer het in totaal 4 keer, bij ook vier verschillende automaten. Geen van allen laten ze mij betalen via mijn bankpasje: hoe dat straks moet als het systeem echt ingevoerd wordt is mij een raadsel. (let overigens niet op mijn hanenpoten...)
vullen om 8 euro terug te krijgen...
De automaat zegt vriendelijk even geduld te hebben, want mijn kaart wordt 'gemaakt' volgens het scherm. Nou ja, gemaakt, die kaarten liggen er kant en klaar in, maar worden alleen nog van hun informatie voorzien, en ze moeten natuurlijk iets op dat scherm zetten. Na een paar seconden komt mijn kaart uit de uitvoeropening: maar de machine geeft de kaart niet grijpgraag prijs: ik moet behoorlijk trekken aan het kaartje, wat daarna los lijkt te schieten. Het levert meteen de eerste flinke krassen op, niet dat ik daar om maal, als de electronica binnenin het kaartje het maar doet. Ik wijs 2 GVB mannetjes (nou ok, het is een vrouw en een man) op het feit dat de aanraakschermen nogal slecht reageren.
Als ik haar na mijn scherm perikelen op de slechte pinpas lezers wijs, zegt ze dat ik de magneetstrip even schoon moet maken... iets wat een bekende en zo nu en dan werkende remedie is: probleem is dat automaten die de pas weigeren de pas wel lijken op te slaan, nogmaals proberen met dezelfde daarvoor geweigerde pas te betalen komt je onverbiddelijk op dezelfde melding te staan.
Ik stop de kaart in m'n portemonnee, waar ook mijn identiteitskaart huist... ik weet al zeker dat dat problemen op gaat leveren, want de nieuwe nederlandse identiteitskaart kent ook al een chip, die volgens precies hetzelfde principe uitgelezen wordt. Ik weet 100 % zeker dat het problemen op gaat leveren de kaart foutloos te laten lezen, maar toch probeer ik het.
Maar nee: de poortjes en saldolezers zullen aangeven dat ik de kaart hoe dan ook in zijn eentje, dus niet in mijn portemonnee bij de lezers moeten houden: bij de poortjes gaat het vandaag een keer of 2 toch goed, en gaan de poortjes na 3 keer opnieuw lezen toch open: zij het met een gigantische vertraging.
De saldolezers geven een 'probeer opnieuw' piep, daarna een 'het gaat goed' piep, om daarna nogmaals 'probeer opnieuw' te zeggen. Met een beetje geluk kan je er kort tussendoor lezen hoeveel geld er op je kaart staat, maar ik besluit de kaart, naïef als ik ben, pas na een keer of 10 mislukte leespogingen deze dag, alleen nog in zijn eentje voor de lezer te houden, om problemen te vermijden.
Ik 'check in' op Amsterdam CS: wat na een keer of 3 wel resulteert in een opengaand poortje, maar met een rood lampje en de mededeling 'probeer opnieuw' op het scherm. Even wil ik doorlopen... maar dan sluit het poortje alweer. Nadat ik de kaart los voor de lezer houd ben ik volgens het systeem al in of uit gecheckt. Het is een peperduur systeem, maar het weet niet of je al binnen of buiten bent. Een van de controleurs ziet dat ik er niet zonder slag of stoot langskom, en zegt dat ik gewoon door kan lopen. Controle apparatuur hebben ze niet: dus kijken of ik echt ingecheckt ben kunnen ze niet (behalve dan dat de controleur nu zag dat ik echt probeerde in te checken)
Dezelfde controleur als daarstraks schiet mij wederom te hulp, en vraagt wat er precies niet lukt. Wanneer ik zeg dat er slechts 1 helft open ging, is hij direct behulpzaam, en kijkt met zijn eigen pas even na of het waar is wat ik zeg. Wanneer hij zijn pas voor de lezer houd gaat het poortje natuurlijk wel correct open, maar hij gelooft me wel: 'Reis je voor half geld ofzo?' grapt hij 'Ja, ze hebben daar wel vaker last van' zegt hij er nog achteraan, terwijl hij het metalen geval wantrouwend bekijkt. Ik loop daarna door richting het perron. De metro is er nog niet, en zo rondlopend merk ik op dat er nergens saldolezers te bekennen zijn, terwijl ik heel graag wil weten wat de instapborg kost.
Uitleg: zodra je incheckt wordt er naast het basistarief en de reiskosten een soort borg afgeschreven: vergeet je uit te checken, dan ben je die borg ook kwijt. Als je wel uitcheckt, dan krijg je de borg terug, maar worden de reiskosten wel afgeschreven.
Na een paar minuten komt lijn 53 aan, om kort daarna richting Gaasperplas te vertrekken. Ik zal uitstappen op de eerstvolgende halte, station Nieuwmarkt.
Instapborg...
Op station Nieuwmarkt check ik weer uit, om kort daarna weer in te checken: Ik wil nu toch wel eens weten hoeveel de instapborg precies kost: dus ik probeer, naief als ik ben,
wederom in te checken met de chipkaart in m'n portemonnee.
Nadat dat zoals te verwachten was weer mislukt haal ik de kaart er toch maar weer uit, en houd deze voor de lezer, om na het poortje naar de vrouwelijke controleur te lopen en te vragen of ik even terug mag lopen door een nog niet gesloten poortje, en bij een saldolezer te kijken hoeveel de instapborg precies bedraagt.
Het zal echt niet alleen de taalbarrière tussen mij en de controleur zijn, maar ook dat
ze geen snars snapt van wat ik bedoel: dat het personeel van het GVB zelf niet zo op de hoogte is van het systeem zal me vandaag nog wel wat vaker duidelijk worden.
Ik probeer uit te leggen dat ik wil kijken hoe hoog de instap borg is, waarop ze me in zeer
gebrekkig Nederlands vraagt wat ik bedoel. Ik leg uit wat de instapborg precies is, en met een blik van onbegrip loopt ze met me mee naar de automaat, het woord 'saldolezer' is haar
onbekend: de automaat heeft echter een probleem met het scherm: het scherm is naar
linksboven verschoven, en aan de kanten waar er eigenlijk geen beeldinformatie meer is, is het scherm nog eens te zien. Ik bedoel echter de saldolezers, dus ik loop nu op m'n doel af.
Nu kom ik er achter dat de instapborg 2,50 bedraagt. Nu ik dat weet loop ik weer een van
de geopende poortjes door, naar het perron beneden, met een gevoel alsof ik de GVB medewerkster compleet verbijsterd achtergelaten heb. Iets dat me niets verbaast: Ik had verwacht in de tijd dat ik rondhing op Amsterdam CS, wel een paar medereizigers met een chipkaart te zien. Maar nee, ik ben tot nu toe de enige.
Op het benauwd warme perron wacht ik op de eerstvolgende metro. Met een slaapverwekkend gebonk vervolgt de roltrap zijn eindeloze rondgang naar boven. Wanneer de metro gearriveerd is, stap ik in. Als de metro net vertrokken is komt de automatische halte-afroep melden welk station we naderen. Het begint met een gezoem, daarna de toon en daarna in oorverdovend onverstaanbaar geschal de naam van de halte. Met kort gezoem wordt de luidspreker duidelijk weer uitgezet. Ik ben blij dat ik niet bij een station aan kom waar ook diverse bus-aansluitingen te vinden zijn: die zouden dan op hetzelfde volume omgeroepen zijn.
geval eruit, en loop even wat frisse lucht tegemoet. Ik probeer alvast na te kijken welke volgorde aangehouden wordt, maar ik raak de
draad al snel kwijt: ik heb net toch echt als laatste uitgecheckt op Waterlooplein, maar die staat ineens tussen de eerste 2 transacties
op Amsterdam CS in... Vreemd, nou ja, dat moet ik thuis dan nog maar eens op m'n gemak nakijken, op naar de volgende halte. Ik check uiteraard weer in, en het scherm bij het poortje meldt, zoals het hoort, 'overstap' en ik loop langs dezelfde 2 controleurs die ik net ook tegen kwam. Het scheelt wel: met de strippenkaart moet je eerst stempelen, en vervolgens je strippenkaart nog tonen: nu ze zien dat ik door het poortje ga kraait er geen haan naar me: maar daar komt dan wel de lastige uitcheck handeling voor terug. Ook op dit station bonkt de roltrap omhoog, maar gelukkig komt de metro nu bijna aanrijden op het moment dat ik de trap afloop.
Op station Weesperplein stap ik weer uit, en loop uiteraard weer door de poortjes, die zowaar na 2 keer proberen met de pas IN m'n portemonnee, open gaan.
Op dit station check ik ook weer in, maar daarna gaat het met het systeem niet helemaal
goed: op station Amstel zal ik het tweede bonnetje van vandaag printen, en zien dat ik zojuist op precies dezelfde tijd dat ik op Weesperplein uitgecheckt ben, ook een overstap 'gepleegd' heb. Iets wat natuurlijk onmogelijk is. Na deze onmogelijke transactie ben ik weer ingecheckt, maar in plaats van 'overstap' staat er op mijn bonnetje 'check in: ik heb wel degelijk een overstap gemaakt, maar die heeft mij maar liefst (Volgens het bonnetje althans) 2,50 euro gekost.
Wanneer ik het derde bonnetje iets minder dan een uur later uit zal printen zal blijken
dat de check in handeling op station Weesperplein, waarvoor ik op het tweede bonnetje 2,50 verschuldigd ben, ineens verdwenen is: daarnaast kan ik nooit naar station Amstel gegaan zijn, want volgens het 2de bonnetje ben ik op station Weesperplein voor een 2de keer uitgecheckt: maar dat klopt dus niet, ik ben wel degelijk ingecheckt en op de metro naar station Amstel gestapt. Volgt u het nog? Ik in ieder geval niet meer.
Op station Amstel gaat het sowieso al fout: ik wil uitchecken, maar de gele lezer is onverbiddelijk: 'U bent al in/uit gecheckt'
Even sta ik te twijfelen wat ik zal doen. Ik schrijf het probleem wel op uiteraard, maar
de kaart bij een andere lezer houden zal wel weinig uitmaken: het is toch dezelfde chip
die bij een andere lezer, echter aangesloten op hetzelfde systeem, gehouden wordt.
Toch heeft mijn 'truc' effect: een andere lezer laat mij wél uitchecken, maar waarom de
ene wel en de andere niet?
Het uitchecken is op zijn minst een handeling die je vergeet: ik lees van een oudere mede-
tester, die het al een jaar of 50, net zoals ik, maar dan een jaar of 15) gewend is gewoon een bus tram of metro uit te stappen, dat de uitcheck handeling gewoon iets is wat niet
zo snel in je op komt.
Wanneer ik dan ook het bonnetje uitprint op station Amstel, schrik ik even van het saldo op m'n kaart, dat dan slechts 6,60 bedraagt. Maar dat komt omdat ik nog niet uitgecheckt heb: maar nergens zit er in het systeem een waarschuwing voor dat 'probleem' geen waarschuwing op het scherm van: 'u heeft nog niet uitgecheckt' of iets dergelijks.
Op station Amstel wacht ik op de volgende metro, om op weg te gaan naar station Spaklerweg. Wanneer ik daar uitcheck, en even rond blijf hangen bij de poortjes, komt er een vrouw op een opoe fiets aanrijden, met op de bagagedrager aan de voorkant een gigantische houten kist. Behendig stuurt ze haar tweewieler door het poortje voor invaliden. Even komt de lichtelijk sadistische gedachte in me op van het poortje dat vlak voordat zij er doorheen wil rijden ineens sluit. Naast me hoor ik ineens het gepiep van een van de chipkaart automaten, en ik zie een vrouw van een jaar of 25 (ik ben niet zo goed in leeftijden schatten) een anonieme kaart uit de automaat halen. Omdat ik vandaag in m'n eentje ben kan ik de 'zwartrijder' test wat moeilijker uitvoeren.
